Το ΔΙΑΒΑΤΙΣ
συγχρηματοδοτείται
από τη ΓΓΕΤ
|
| |
Δήμος Αρχανών
|
 | Ο Δήμος Αρχανών έχει έκταση 31.855 στρέμματα και πληθυσμό περίπου 4.500 κατοίκους.
Νομός Ηρακλείου,
Περιφέρεια Κρήτης
|
|
|
| Περιγραφή (Συνοπτική) |
|
| Στοιχεία Περιβάλλοντος – Φυσικά |
Οι Αρχάνες είναι χτισμένες σε ένα ύψωμα (υψόμετρο 380μ.) που δεσπόζει μιας εύφορης και συστηματικά καλλιεργημένης κοιλάδας. Δυτικά υψώνεται το ορόσημο των Αρχανών, το όρος Γιούχτας (υψόμετρο 811μ. και μήκος 3,5 χλμ.), το οποίο εκτός από την ομορφιά του φυσικού τοπίου και την αρχαιολογική του αξία είναι ένα βουνό με σπουδαία χλωρίδα και πανίδα.
Στο βουνό συναντάται το 1/4 της κρητικής χλωρίδας και το 1/8 των ενδημικών φυτών της Κρήτης. Έχουν καταγραφεί 400 είδη φυτών, τα 21 από τα οποία είναι ενδημικά της Κρήτης και τα 12 προστατεύονται από διεθνείς συμβάσεις. Τα συχνότερα απαντώμενα φυτά είναι ο θαμνώδης πρίνος και τα φρύγανα. Υπάρχουν και αρκετά σπάνια είδη, όπως τα Erysimum candicum, Asperula tournefortii, Lutzia cretica. Στους γκρεμούς φυτρώνει το ενδημικό άγριο γαρίφαλο που απαντάται μόνο στο Γιούχτα και στην περιοχή του Πρινιά Ασιτών Μαλεβιζίου. Επίσης υπάρχουν αρκετά αρωματικά βότανα, όπως η ρίγανη, το θυμάρι, το φασκόμηλο και ο ταυτισμένος με την Κρήτη δίκταμος ή έρωντας (Origanum dictamnus), που αναφέρεται σε οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως «φυτικό είδος κοινοτικού ενδιαφέροντος». Τέλος υπάρχουν πολλά εδώδιμα χόρτα, όπως το πετρομάρουλο, τα αλεβιζάκια, οι πικρόβρουβες, ο ασκόλυμπρος, η μαρουλίδα και πολλά άλλα.
Στο κατάφυτο Αρχανιώτικο φαράγγι (φαράγγι της Αγίας Ειρήνης ή Κνωσανό) σε σημεία με απότομα πρανή επικρατεί θαμνώδης βλάστηση (φρύγανα και πρίνοι), ενώ σε σημεία εντός της κοίτης του ρέματος φύονται συστάδες παραποτάμιων ειδών, όπως πλατάνια, ιτιές, λυγαριές και λεύκες.
Το βουνό Γιούχτας, σε συνδυασμό με το Αρχανιώτικο φαράγγι, προσφέρει μοναδικό καταφύγιο για αρκετά ζώα. Υπάρχουν 80 είδη, εκ των οποίων 74 προστατεύονται από διεθνείς συμβάσεις.
Η ερπετοπανίδα του Γιούχτα είναι αρκετά φτωχή και αντιπροσωπεύεται μόνο από 7 είδη. Έχουν βρεθεί τέσσερα είδη σαυρών -ο κυρτοδάκτυλος, η ταρέντολα, η μεγάλη πράσινη σαύρα, η αιγαιόσαυρα- και δύο είδη φιδιών - το σπιτόφιδο και το αγιόφιδο.
Ο συνολικός αριθμός της ορνιθοπανίδας του Γιούχτα ανέρχεται στα 60 είδη. Έχουν παρατηρηθεί το βραχοκιρκίνεζο, η γερακίνα, ο πετρίτης, ο γυπαετός, ο σφηκιάρης, ο καλαμόκιρκος, ο στεπόκιρκος, το μαυροκιρκίνεζο και το ξεφτέρι. Το σημαντικότερο όμως αρπακτικό που απαντάται στο βουνό είναι το όρνιο (Gyps fulvus). Το όρνιο ή γύπας (στην Κρήτη τον λένε και σκάρα) είναι από τα μεγαλύτερα πουλιά: το μήκος του από το κεφάλι μέχρι την ουρά φτάνει το 1 μέτρο, το άνοιγμα των φτερών του τα 2,40 – 2,80 μέτρα και το βάρος του κυμαίνεται από 7 - 10 κιλά. Μπορεί να πετάει χωρίς να κουνάει τα φτερά του, εκμεταλλευόμενο τα θερμικά ρεύματα, και αναπτύσσει ταχύτητα έως 100 – 120 χιλιόμετρα την ώρα. Εξαρτάται σχεδόν απόλυτα από την ορεινή κτηνοτροφία και καθαρίζει τα βουνά από τις εστίες μόλυνσης, γιατί τρέφεται αποκλειστικά με νεκρά ζώα που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο σήψης.
Ο συνολικός αριθμός των θηλαστικών στο Γιούχτα είναι δέκα: δύο είδη νυχτερίδων -η μικρορινόλοφος και η τρανορινόλοφος-, τρία είδη τρωκτικών -ο μαυροπόντικος ο σταχτοπόντικος και ο βραχοπόντικος-, τρία είδη σαρκοφάγων -η νυφίτσα, ο ασβός και το κουνάβι- και τέλος ο σκαντζόχοιρος και o λαγός.
Στο Αρχανιώτικο φαράγγι συναντώνται δύο είδη μεταναστευτικών πουλιών: οι μυγοχάφτες και οι τσαλαπετεινοί. Υπάρχουν επίσης κάργιες και ορισμένα βραχόβια είδη, όπως ο γαλαζοκότσυφας. Στα σημεία του φαραγγιού όπου υπάρχουν τέλματα γλυκού νερού και παραποτάμια δένδρα, συναντάται μεγάλη ποικιλία στρουθιομόρφων, όπως σπίζες και παπαδίτσες. Επίσης, στο φαράγγι απαντάται η νεροχελώνα και τα αμφίβια πρασινόφρυνος και δενδροβάτραχος.
|
| Στοιχεία Περιβάλλοντος – Τεχνητά |
Στο Δήμο Αρχανών υπάρχει μια πληθώρα επιλογών για διαμονή, εστίαση και διασκέδαση που δίνουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να απολαύσει την ξακουστή κρητική φιλοξενία. Παραδοσιακές ταβέρνες, εστιατόρια, παραδοσιακά καφενεία, μπάρ, και αρκετά ξενοδοχεία – ενοικιαζόμενα δωμάτια. Υπάρχουν επίσης παντός είδους εμπορικά καταστήματα, βενζινάδικα, συνεργεία αυτοκινήτων, φαρμακεία και περιφερειακό ιατρείο. Στις Αρχάνες λειτουργεί θερινός κινηματογράφος σε ένα κατάφυτο κηποθέατρο.
Από τις αρχές του 20ου αιώνα αρχίζει στις Αρχάνες η οικοδόμηση πέτρινων νεοκλασικών σπιτιών που ενσωματώνουν στοιχεία της παραδοσιακής λαϊκής αρχιτεκτονικής και των ενετικών επιδράσεων, κάτι που συνεχίστηκε μέχρι τη δεκαετία του ’60. Τα περισσότερα είναι διώροφα, όχι ιδιαίτερα ογκώδη, με κεραμοσκεπή, μπαλκόνι, εξωτερική πόρτα με πέτρινο περίγραμμα (πελέκι) και αυλή γεμάτη λουλούδια. Οι εξωτερικοί τοίχοι είναι συνήθως βαμμένοι στο χρώμα της ώχρας ή του κεραμιδιού. Τα σπίτια αυτά όχι μόνο δεν γκρεμίστηκαν, αλλά επιδοτήθηκε η επισκευή και η διατήρησή τους.
|
| Σχετικά Γεγονότα |
Κάθε καλοκαίρι διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως: εκθέσεις ζωγραφικής, βραδιές χορού, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες κ.α.
Επίσης, στο τέλος Ιουλίου, πραγματοποιείται διεθνής διαγωνισμός κιθάρας με συμμετοχές κιθαριστών από πολλές χώρες.
|
|
|
