Προφήτης Ηλίας
|
 | Κανλί Καστέλι
Χωριό
Δήμος Τεμένους,
Νομός Ηρακλείου
|
|
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
|
| Αναλυτική Περιγραφή |
«Το σχήμα του θυμίζει αρχαίο ελληνικό θέατρο, όπου τα σπίτια βρίσκονται στη θέση των καθισμάτων και κοιτάζουν κάτω, δυτικά, στον ποταμό Πλατυπέραμα που αλλάζει το όνομά του σε Γιόφυρο καθώς πλησιάζει στη θάλασσα», γράφει στο δίτομο βιβλίο του Travels in Crete (εκδ. 1837) ο Άγγλος περιηγητής Robert Pashley, ο οποίος επισκέφθηκε την Κρήτη το 1833. Ο Pashley αναφέρεται στην Παλιά Γειτονιά, την ωραιότερη και αρχαιότερη συνοικία της κωμόπολης, που προέρχεται από τον μπούργκο της ενετοκρατίας, τον ανοχύρωτο οικισμό των καλλιεργητών της γης, και απλώνεται στις βόρειες υπώρειες της Ρόκας. Σ’ αυτή τη γειτονιά βρίσκεται ο ανδριάντας του Νικηφόρου Φωκά, του στρατηγού και μετέπειτα αυτοκράτορα που έχτισε το κάστρο Τέμενος, τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 15 Ιουνίου 2002 από τον οικουμενικό πατριάρχη Βαρθολομαίο. Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και η δίκλιτος εκκλησία του Προφήτη Ηλία, χτισμένη τον 17ο αιώνα, στην οποία οφείλεται το όνομα του χωριού. Κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου, του Προφήτη Ηλία, γίνεται υπαίθριο πανηγύρι με κρητική μουσική και χορό. Υπάρχει μάλιστα το έθιμο να περιζώνεται ο ναός με κηρωμένο νήμα τρεις φορές. Ανάμεσα στα παλιά αρχοντικά της περιοχής ξεχωρίζει το τριώροφο σπίτι της οικογενείας Ξυδάκη, διατηρητέο κτίριο με νεοκλασικά στοιχεία.
Από τον Προφήτη Ηλία περνάει το μονοπάτι Ε4, με κατεύθυνση βορειοανατολικά προς Αρχάνες και νοτιοδυτικά προς Κυπαρίσσι και Βενεράτο.
|
| Στοιχεία Περιβάλλοντος - Φυσικά |
Ο Προφήτης Ηλίας είναι χτισμένος στις υπώρειες του βράχου της Ρόκας, όπου βρίσκεται το κάστρο Τέμενος. Το χωριό περιβάλλεται από εκτεταμένες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, όπου παράγονται σταφύλια και ελιές.
|
| Στοιχεία Περιβάλλοντος - Τεχνητά |
Στο χωριό υπάρχουν αρκετά παραδοσιακά καφενεία, ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια.
|
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
|
| Ιστορία Σημείου Ενδιαφέροντος |
Ο Προφήτης Ηλίας μέχρι το 1951 ονομαζόταν Κανλί Καστέλι, «ιστορική ονομασία την οποία οι ανιστόρητοι κοινοτάρχες διέγραψαν», σχολιάζει ο Στέργιος Σπανάκης στο δίτομο έργο του Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων (1993). Τελευταία ωστόσο πυκνώνουν οι ενστάσεις για την επαναφορά του παραδοσιακού ονόματος.
Στις 14 Ιουνίου 1897 έγινε στο Κανλί Καστέλι μια μάχη που πέρασε στην ιστορία. Μια ομάδα 500 οπλισμένων Τούρκων επιτίθενται αιφνιδιαστικά στο κάστρο του Τεμένους στις 3 τα ξημερώματα, το καταλαμβάνουν και το χρησιμοποιούν ως ορμητήριο για να επιτεθούν στο Κανλί Καστέλι. Με αυτούς ενώνονται άλλοι 3.500 Τούρκοι που περίμεναν έξω από το χωριό και επιτίθενται εναντίον 40 οπλισμένων ανδρών, 50-60 άοπλων και 200 γυναικόπαιδων. Οι αμυνόμενοι κρατάνε για 5 ώρες, ώσπου έρχονται ενισχύσεις από τις Αρχάνες και το Μαλεβίζι και μετά από λυσσώδη μάχη οι Τούρκοι τρέπονται σε άτακτο φυγή. Αυτό το ανδραγάθημα των Κρητικών κρατάει ζωντανό μέχρι σήμερα το «Θλιβερό τραγούδι του Κανλί Καστελίου», που έγραψε ένας από τους μαχητές, ο Νικόλαος Γιγουρτάκης ή Κουφονικολής. Αποτελείται από 368 στίχους σε ρυθμό δεκαπεντασύλλαβο και περιγράφει διεξοδικά όλα τα γεγονότα της μάχης.
Πουλιά μην κελαϊδήσετε κι ο ήλιος ανατέλλει
κι ακούσετε να σας επώ για το Κανλί Καστέλι
Ακούσατε να σας επώ καλά να φρουκασθείτε
τα πάθη των Καστελιανών και να τους λυπηθείτε
Ακούσατε να σας επώ ένα κακό χαμπέρι
οι Τούρκοι ανεμαζώνονται για το Κανλί Καστέλι...
|
ΠΡΟΣΒΑΣΗ
|
Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες
|
ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
|
Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες
|
ΤΟΠΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
|
Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες
|
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΠΑΦΗΣ
|
Δεν υπάρχουν σχετικές πληροφορίες
|
|
